کاربرد تکنیک های تصمیم گیری چند معیاره برای مکان یابی تسهیلات بر اساس تصمیم گیری فازی گروهی ناهمگن

مکان یابی یکی از علوم مهندسی صنایع است که بر اساس آن انتخاب مکان برای یک یا چند مرکز، با در نظر گرفتن محدودیت های موجود، به گونه ای انجام می شود که هدف ویژه ای بهینه گردد. یکی از مزیت های رقابتی کارخانه ها، تعیین بهترین مکان احداث و راه اندازی آنها است. در مکانیابی تسهیلات گزینه ها با توجه به مجموعه ای از شاخص های کمی و کیفی و بعضاً متناقض ارزیابی و اولویت بندی می شوند که این امر انتخاب مکان مناسب را دشوار می نماید. همچنین از آنجایی که تصمیم ها به صورت گروهی اتخاذ می شوند، دستیابی به اجماع نیز دشوار است. روش های ریاضی برنامه ریزی و تصمیم گیری، اگرچه جوابی بهینه ارائه می دهند، اما در نظر گرفتن تمام ابعاد و جنبه های مسئله در این مدل ها امکان پذیر نیست. از آنجائیکه روش های تصمیمگیری چند معیاره قادر به در نظر گرفتن شرایط و متغیرهای کمی و کیفی مسئله بطور همزمان می باشند، در این مطالعه از این دسته روش ها برای مکانیابی تسهیلات استفاده شده است. مقایسه معیارها و همچنین ارزیابی گزینه ها تحت هر معیار به کمک مجموعه های فازی و در حالت گروهی انجام پذیرفته است. از آنجاییکه اغلب معیار ها توسط ادراک و قضاوت های افراد ارزیابی می شوند و به علت طبیعت مبهم ارزیابی های لفظی تئوری مجموعه فازی در این مطالعه بکار برده شده است. محدودیت ها و ملاحظات زیست محیطی روز افزون، کاهش تدریجی و برداشته شدن یارانه های مربوط به حامل های انرژی و افزایش هزینه های حمل و نقل در آینده نزدیک، تمرکز صنایع بر مزیت های رقابتی نسبی، نزدیکی به بازار مصرف مطمئن و پایدار، و حجم بالای سرمایه گذاری برای ساخت یک واحد تولید گرانول کاشی سرامیکی، تعیین مکان مناسب و بهینه برای تأسیس این واحد صنعتی را از اهمیت ویژه ای برخوردار نموده است. بر اساس دسته بندی باتناگار و سوهال، معیار های مکان یابی در چهار دسته کلی شرایط اقلیمی، زیرساخت ها، قوانین و معیار های هزینه ای استخراج شد. این معیار ها در اختیار متخصصین کاشی و سرامیک قرار داده شده و از آنان خواسته شد تا با اعمال نظر خود مجموعه زیر معیار های مکان یابی واحد صنعتی مورد مطالعه را کامل کنند. تعیین وزن معیارها، مطابق روش fgahp باکلی (تحلیل سلسله مراتبی فازی گروهی) صورت گرفته است. روش های تصمیم گیری چند معیاره انتخاب شده در این مطالعه عبارتند از topsis، saw و yager که تحت تصمیم گیری گروهی ناهمگن و محیط فازی به رتبه بندی مکان ها می پردازند که نتایج اولویت بندی ها در مورد هر سه روش یکسان است. در صورتیکه رتبه بندی متفاوتی با استفاده از روش های تصمیم گیری چند معیاره حاصل می شد یکی از روش های ادغام متناسب با مسئله بکار می بردیم.